Istorija opštine

Na teritoriji opštine Bečej, prilikom arheoloških iskopavanja, nađeni su predmeti iz ranijih epoha ljudskog društva. Na osnovu do sada obavljenih istraživanja i nađenog materijala, zna se daje ovo područje bilo naseljeno od petog milenijuma pre nove ere, odnosno od starijeg neolita. Na mestu današnjeg grada i u njegovoj okolini nađena su naselja iz neolita, bronzanog doba, kao i naselja gvozdenog doba, sve do istorijskog perioda. Početkom nove ere teritoriju su nastanili Sarmati. Tokom Velike seobe naroda kroz ovu teritoriju su se naseljavala mnoga plemena zadržavajući se duže ili kraće na jednom mestu, ostavljajući kuće i grobove. Najbrojnije ostatke iz tog perioda ostavili su Avari između 6 – 9. veka koji su u grobovima svojih pokojnika često ostavljali bogate priloge.

Prvi pismeni pomen Bečeja je iz 1091. godine, Bačkog Petrovog sela 1092. godine, a Bačkog Gradišta iz 1316. godine. Naselje Mileševo izgrađeno je posle prvog svetskog rata, a Radičević posle drugog svetskog rata. Kao utvrđenje Bečej se spominje 1238. godine, kada je ugarski kralj Bela četvrti svojom pozajmicom poklonio Bečej kaluđerima krstašima iz Stolnog Biograda. Severno od današnjeg Bečeja nalazilo se naselje Perlek, koje je zaživelo još u 11 – 12. veku. Prema turskim zapisima pominje se kao naselje još 1650. godine, ali je 1698. godine bez stanovnika. Arheološkim iskopavanjem u ovom naselju nađen je čitav niz objekata: poluzemunice, silosi, otpadne jame, bunari i rovovi. Najlepši predmeti koji su nađeni na ovom lokalitetu nalaze se danas u holu fabrike “ Linde-Carbodioksid”.

Kulturna delatnost opštine odvija se preko institucija kulture: Narodne biblioteke, Gradskog muzeja, Istorijskog arhiva, Gradskog pozorišta, razvijenoj mreži škola, kao i NVO koje deluju u ovoj oblasti. Narodna biblioteka je najstarija ustanova iz ove oblasti. Osnovana je 1863. godine. Svojom delatnošću pokriva skoro sva naseljena mesta opštine, a raspolaže sa preko 85.000 knjiga. Gradski muzej je ustanova zavičajnog karaktera, osnovan je 1953. godine. Tokom svog postojanja se razvijao i proširivao svoju delatnost, tako da je sada zastupljena arheologija, istorija, likovno stvaralaštvo, etnologija, priroda, numizmatika i drugo. U organizaciji Muzeja, 1954. godine je osnovana i Umetnička kolonija Bečej, koja je dala znatan doprinos na obogaćivanju likovne zbirke.

Istorijski arhiv Senta, Odsek za istorijsku građu Bečej, bavi se pronalaženjem i zaštitom dokumenata koji su značajni za rekonstruisanje naše dalje i bliže prošlosti. Gradsko pozorište je organizator amaterske delatnosti u opštini. U okviru njega deluju: KUD „Đido“, pozorišna, dramske sekcije, dramski studiji, gostuju profesionalne pozorišne kuće, pri njemu radi i galerija „Krug“. U opštini deluju i razne nevladine organizacije koje dosta doprinose kulturnom i obrazovnom životu u opštini. Među značajnijima su MKD „Petefi Šandor“ koji je svake godine domaćin i organizator folklorne smotre dece Vojvodine je „Koketanc“, KUD „Đido“, KUD „Tisa“.

Prema istorijskim podacima prva srpska osnovna škola otvorena je u Bečeju 1703. godine, a mađarska 1765. godine. Dečije zabavište na mađarskom jeziku osnovano je 1881. godine, a na srpskom jeziku 1887. godine, a 1913. godine Bečej dobija građansku i poljoprivrednu srednju školu.

Današnje obrazovanje odvija se u dečijem vrtiću, šest osnovnih škola koje imaju ispostave u manjim naseljima opštine, nižoj muzičkoj školi, osnovna i srednja škola za decu sa posebnim potrebama i tri srednje škole: Gimnaziji koja đacima pruža znanja iz humanističkih nauka, Ekonomsko-trgovačkoj, koja obrazuje kadrove za ekonomsku i trgovačku struku, i Tehničku, koja obrazuje učenike za područje rada mašinstva i obrade metala trećeg i četvrtog stepena.

Sport u Bečeju ima dugu tradiciju. Društvo biciklista osnovano davne 1872. godine, a Streljačko društvo 1878. godine. Ta sportska društva nisu bila slična današnjim, ali je njihova veličina u tome što su postavili temelj sportskoj aktivnosti koja se kasnije nastavlja kroz razvoj velikog broja sportova. To su pre svega gimnastika, atletika, plivanje, veslanje itd.

U Bečej je u leto 1911. godina doneta prva fudbalska lopta, kada je počeo da se igra fudbal. Danas u opštini deluju 43 sportska kluba, od kojih se neki nalaze i u saveznim ligama. Sa najznačajnijim rezultatima i najdužom tradicijom u ligaškom takmičenju izdvajaju se vaterpolisti, fudbaleri, teniseri, košarkašice, košarkaši i rukometaši.

Bečej je bio poznat po velikom uspehu vaterpolo kluba Bečej koji je 2000. godine bio pobednik na turniru fajnal fora koji je održan u Bečeju i time su vaterpolisti Bečeja postali prvaci Evrope. FK Bečej je 1994. godine bio član prve savezne lige. Posebno značajan za razvitak sporta je Omladinski sportski centar, gde se najviše i odvija bogat i raznovrstan sportski život.

U opštini je najrazvijenija poljoprivreda, ali u vodećoj strukturi privrednih grana sve veći udeo uzimaju mala i srednja preduzeća. U okolini Bečeja su bogata lovišta i poznata izletišta, a u samom gradu je Bečejska banja (1904) – Centar za rehabilitaciju (Jodna Banja). Kako se ispod opštine nalaze prirodni prečistači vode, (razni slojevi zemlje), oni na kraju daju vodu za piće i lekovitu vodu koja se koristi u Jodnoj banji u Bečeju. Lesne terase i neograničene količine vode pružaju izvanredne mogućnosti za proizvodnju cigle i za druge građevinske materijale, a nanosi Tise su neiserpan izvor peska i šljunka.

Šumska vegetacija je ograničena na šumske pojase uz vodotoke. Između rečnog korita i nasipa nalaze se šume vrbe i topole. Topola ovde ima više uloga, kao što je snižavanje nivoa podzemnih voda, i predstavlja sirovinu za dobijanje celuloze. Od ukupne površine opštine 48.653 ha, u poljoprivredne površine spada 42.538 ha ili 87,43%, dok na ostalo spada oko 12,5%, tj. 6.115 ha. Grad i opština Bečej svoj razvoj najviše duguju tipičnim ravničarskim bogatstvima: plodnoj zemlji, vodnom fondu, zemnom gasu i izvorima termalne vode. Otuda je poljoprivreda (na 42.538 ha izuzetno kvalitetne zemlje) zauzela prvo mesto u privrednom usponu opštine Bečej. Povoljni klimatski uslovi, blizina reke Tise, kanala Dunav-Tisa-Dunav i tradicionalna naklonjenost stanovništva ka poljoprivredi utisnuli su svoj specifični pečat. Kao logična posledica prirodnih i socio-kulturnih potencijala razvija se i agroindustrijski kompleks koji čini temelj ukupne industrijske proizvodnje.